- айыпты
- син.: жазалыҚұнанның өліміне айыпты Жандостың өзі екен (С.Мұқанов).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
бәткәрде — ир. сын. Айыпты, кінәлі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
пәткерде — ир. зат. диал. Айыпты, күнәкар … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
тақия телпек — Тақия теуіп ойнайтын балалар ойыны. Айыпты баланың тақиясын жұлып алып тебе жөнелетін ойын … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
айбаналы — (Алм., Шел.) айыпты. Маған 100 сом бермек болдың, бірақ бермедің, а й б а н ал ы болдың (Алм., Шел.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
айып-қиып — (Гур.: Маңғ., Бақс.; Сем., Абай) айып, кінә. Біреуге орынсыз а й ы пқ и ы п тағудың не керегі бар? (Гур., Маңғ.). Оның ешбір а й ы п қ и ы б ы жоқ (Сем., Абай). «...Оразбайдың бетін айдай қыламыз, айыпты етеміз, сол а й ы п қ и ы б ы м е н… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
кесік кесу — (Монғ.) айыпты екенін айтып, төлейтін мал мүлік мөлшерін айту … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
өз майына өзін шыжғыру — (ҚХР) қатты азаптану, өзін өзі кіналау, айыпты сезіну, өзін өзі мүжу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сиырылу — (Монғ.) жиылу, иірілу. Айыпты орап отырғыза бергенде қой шеті үрке с и ы р ы л д ы («Ж. өмір», 15.05.1986). Олардың үстінен қалықтап, бір көлеңке сырғып өткенде жаңа ғана тоқырай жайылған тоқтылардың бір шеті ығыстай с и ы р ы л д ы («Ж. өмір»,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аяқ — Аяғына су түсті. Ұзақ жүрістен кейін жақсы суытылмай отқа жіберілген атта болатын ауру; аяғына жем түсті. Көрінген мініп, ақыры а я ғ ы н а с у т ү с і п, мүсәпір болып жатысы анау (Ш. Мұртазаев, Интернат., 47). Аяғын шауып алды. Ат шапқанда… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бас — амандық садақасы. Жеке басы үшін берілетін садақа, пітір. Кешкілікті ауызашар, таңертеңгілікті сәресі дейді. Ораза уақытында мұсылмандар семьясының әрбір басына б а с а м а н д ы қ (пітір) с а д а қ а с ы н төлейді (Ана тілі, 26.04.1990, 6). Бас… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
безінде — ет. сөйл. Безіну. Өкірек өскен өзім деп, Анайы өскен б е з і н д е п… Айыпты бұған өзім деп (Ө. Тұрманжанов, Менің кітабым, 106) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі